در یکی دیگر از برنامه‌های رادیو فولاد، علیرضا کی‌یگانه، مدیر کنترل کیفی فولاد مبارکه، به تشریح عملکرد و جایگاه کنترل کیفی در شرکت پرداخت و به سؤالات مجری این برنامه چنین پاسخ داد:
دو مقوله استاندارد و کنترل کیفی چه نسبتی با هم دارند؟
بیست‌وسوم مهرماه روز جهانی استاندارد بود و استاندارد زبان مشترکی بین مشتری و تولیدکننده است که با استفاده از آن می‌توانیم کلیه ارزیابی‌ها، مشخصات و کنترل کیفیت را با معیارهای استاندارد مقایسه کنیم تا از خدمات و کالاهایی که ارائه می‌دهیم اطمینان حاصل شود.
کنترل کیفی زیرمجموعه کدام معاونت است؟
واحد کنترل کیفی زیرمجموعه‌ای از معاونت تکنولوژی و جدا از معاونت بهره‌برداری است. حدود ۲۲۰ نفر از کارکنان در این واحد مشغول به کارند که در کلیه نواحی و به‌طور مستقیم در خطوط تولید مستقرند و وظیفه کنترل کیفیت محصولات تولیدی را مطابق استانداردها و حدود پذیرش تعریف‌شده برای مشتریان بر عهده دارند. حضور این واحد در معاونت تکنولوژی جهت استقلال عمل و تعامل سازنده با خطوط تولیدی معاونت بهره‌برداری برای ارزیابی‌های کیفی است.
بازده کیفی شرکت در شش‌ماهه ابتدای سال چگونه بوده است؟
بازده کیفی شرکت طی چند سال گذشته روند روبه‌رشدی داشته؛ به‌طوری‌که از عدد ۹۱ درصد در سال ۱۴۰۱ به عدد ۹۳٫۵ درصد در سال گذشته رسیده و همین به‌عنوان پلن در نظر گرفته شده است. در شش‌ماهه اول امسال هم با ثبت عدد ۹۵ درصد ۱٫۵ درصد رشد کیفیت داشتیم. هدف امسال تثبیت این عدد و بیشتر از آن است و پیش‌بینی می‌شود در پایان سال به بیش از ۹۵ درصد برسیم.
فولاد مبارکه مبالغ زیادی به توسعه اختصاص می‌دهد. درباره رویکرد شرکت دراین‌باره توضیح دهید.
نوسازی‌ها (ریومپ) و توسعه‌ها، به‌خصوص در خطوط گالوانیزه و نواحی مختلف ازجمله فولادسازی، آهن‌سازی، نورد گرم و سرد منطبق با مباحث و نیازهای کیفی روز کشور و جهان است. نیاز است تا بتوانیم همپای رقبا، توسعه‌های کیفی و افزایش کیفیت را رقم بزنیم. سرمایه‌گذاری در تکمیل و توسعه‌ها علاوه بر افزایش سودآوری باعث کاهش هزینه‌ها و ضایعات و افزایش رضایتمندی مشتریان می‌شود و این امر با توجه به افزایش حساسیت مشتری‌ها جواب‌گوی نیازهای کیفی بازار هم خواهد بود.
میزان کاهش هزینه‌ها چقدر بوده است؟
افزایش حدود ۲ درصدی کیفیت در بازده کیفی شرکت، کاهش ۲ درصدی هزینه‌ها، کاهش توقفات، بهبود فرایندها و همچنین کاهش ضایعات حاصل شده است.
تطبیق دادن کیفیت محصولات و نیاز مشتری بر اساس چه فرایندی پیش می‌رود؟
تطبیق دادن نیازهای مشتری و کیفیت محصولات بر اساس استانداردهای مختلف صورت می‌گیرد. استانداردها از طریق واحد فروش و واحد متالورژی و روش‌های تولید به ما ابلاغ می‌شود و طبق کدهای بازرسی استانداردهای مشتریان در مسیرهای مختلف فرایند کنترل و مطابق آن، محصول درجه‌بندی و در نهایت تأیید نهایی می‌شود.
دو کلیدواژه فرایند و مواد اولیه چقدر می‌توانند در کیفیت محصول نهایی نقش داشته باشند؟
هر دو واژه فرایند و مواد اولیه لازم و ملزوم همدیگرند. وقتی مواد اولیه خوبی نداشته باشیم کیفیت خوبی حاصل نمی‌شود، ولی از همه مهم‌تر، فرایندهای تولیدی است که اطمینان‌بخش کیفیت محصول است. فرایند تولیدی که پایدار و مناسب باشد محصول باکیفیت تولید می‌کند و نقش ما این است که عیوب کیفی را که مشاهده می‌کنیم اطلاع دهیم تا فرایند، خود را اصلاح کند و کیفیت محصول تضمین شود. فرایند سهم بیشتری دارد، ولی مواد اولیه نیز، به‌خصوص در ناحیه آهن‌سازی، نقش بسیار مهمی در کیفیت ایفا می‌کند.
اخیراً اعلام شده است درصد تولید تختال بدون عیب در ماه گذشته به ۹۶٫۵ درصد رسیده است. در این باره توضیح دهید.
با توجه به اقدامات اصلاحیِ صورت‌گرفته در ناحیه فولادسازی، به‌خصوص در ماشین‌های ریخته‌گری و با توجه به بازخوردهایی که به تولید داده شد، همکاری‌های تنگاتنگی بین کنترل کیفی و تولید به‌صورت روزانه وجود دارد. اقدامات اصلاحی صورت گرفت و در ماه گذشته به ۹۶٫۵ درصد محصول بدون عیب رسیده‌ایم. این عدد در محصولات گرم ۹۸ درصد است که حدود ۰٫۵ درصد نسبت به سال قبل بهبود پیدا کرده و در محصولات سرد ۹۱ درصد است که آن هم بهبود پیدا کرده است.
بانک و آرشیو تخصصی عیوبی که برای اولین بار در فولاد مبارکه راه‌اندازی شده چقدر باعث شده به اعداد بهبودیافته نزدیک شویم؟
کار خوبی که در کنترل کیفی انجام گرفت این بود که در نواحی گرم و نواحی سرد نمونه عیوبی که از ابتدای راه‌اندازی موجود بود در مکانی به‌صورت فیزیکی جمع‌آوری و با مشخصات و علل بروز آرشیو شد. اهمیت این موضوع این است که این نمونه‌های عیوب ممکن است طی سال‌ها تکرارپذیر نباشد و آموزش نداشته باشد. این آرشیو به این صورت است که نمونه‌ای که اتفاق می‌افتد با نمونه‌های موجود مقایسه و اقدامات اصلاحیِ آن زمان تطبیق داده می‌شود و این امر می‌تواند در شناسایی عیوب و اصلاح خط و اقدامات اصلاحی کمک شایانی بکند. امیدواریم در آینده این آرشیو بتواند به بهبود فرایند آموزش در این بخش کمک کند. از سویی، ممکن است برخی عیوب مدتی وجود داشته باشد و بعد فراموش شود و دیگر تکرار نشود، ولی با وجود این بانک، می‌تواند ارجاع داده و تشخیص داده شود.
آیا این آرشیو برای گروه قابل‌دسترسی است یا خیر؟
بله قابل‌دسترسی و قابل‌بازدید است و می‌تواند در نواحی گرم و سرد به‌صورت مستقل و جداگانه مورد استفاده قرار گیرد. این دو بانک شامل نمونه عیوب فیزیکی همراه با اطلاعات و مشخصات عیب و اقدامات اصلاحی صورت‌گرفته است.
پروژه ۶ سیگما در چه مرحله‌ای است و انتظار شما از اجرای این پروژه چیست؟
در صنعت فولاد و هر صنعت دیگری اطلاعات زیادی تولید می‌شود، به‌خصوص در بخش کنترل کیفی. در خصوص برخی از مشکلات موجود در کیفیت ورق، مثل ناخالصی، با انجام پروژه دیتاکاوی و استفاده از این روش‌ها همه پارامترها طی یکی‌دو سال بررسی شد و با شناسایی این‌ها از طریق دیتاکاوی اقدامات اصلاحی صورت گرفت و بهبود چشمگیری در تولید ناخالصی انجام شد. این روش به سایر عیوب و مشکلات نیز تعمیم داده می‌شود. ما از این پروژه استفاده می‌کنیم و نتایج آن به‌صورت عملی در دیتاها و مباحث کیفی دیده شده است. این کار برخی زوایای تولید را نشان داده و مباحثی را مطرح کرده که ممکن بود تابه‌حال متوجه آن نشده باشیم.
آیا نیاز است کارشناسان کنترل کیفی مباحث مربوط به تحول دیجیتال نیز مسلط شوند؟
بله. اقداماتی در این زمینه انجام داده‌ایم و در برخی از بازرسی‌ها و موقعیت‌هایی که نیروی انسانی در آن دخیل بود، از بینایی ماشین یا ایمیج پروسسینگ در بازرسی سطح یا اندازه‌گیری ابعاد محصولات استفاده می‌کنیم و قسمتی از پروژه تحول دیجیتال را به کار می‌بریم. به‌طور مثال، بازرسی‌های ورق از طریق دوربین و با هوش مصنوعی انجام می‌گیرد، عیوب دیده می‌شود و سپس با بانک اطلاعاتی تطبیق داده و شناسایی می‌شود.
سخن آخر؟
با توجه به اینکه کیفیت از دغدغه‌های اصلی فولاد مبارکه است ما ابتدا باید سعی کنیم فرهنگ کیفیت را در شرکت گسترش دهیم. یعنی تمام کارکنان خودشان را مسئول ارتقای کیفی محصولات بدانند و در نظر داشت باشند کیفیت پایانی ندارد و چیزی که می‌تواند ما را در کشور، خاورمیانه و دنیا به‌عنوان برند معرفی کند و برای شرکت پایداری به ارمغان آورد، کیفیت محصولات است.
