زمین لرزه اندیکا باعث نمایان شدن محرومیت‌های این شهر شد ولی بعد از زلزله، اراده‌ای شکل گرفته است تا مشکلات این شهر در قالب بازسازی مناطق زلزله زده به حداقل برسد.
خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها – کوثر کریمی: محرومیت در اندیکا قصه دیرینه‌ای دارد، جایی که جزو شهرستان‌های محروم کشور معرفی شده و پیکرش بیش از آنکه از زلزله بلرزد، از محرومیت لرزیده است.
بر اساس اعلام سازمان برنامه و بودجه کشور، شهرستان اندیکا در لیست محروم‌ترین شهرستان‌های کشور قرار گرفته و مردم آن از داشتن امکانات اولیه زندگی بی‌بهره هستند؛ زنگ آبادی از سوی توسعه و عمران کشور در اندیکا تا پیش از این نواخته نشده و مردم با رنگ و بوی نعمتی مثل آب شرب پایدار، برق، گاز و جاده بیگانه‌اند.
هرچه بیشتر از مرکز شهرستان فاصله بگیریم، آسفالت جاده رنگ می بازد، سنگ روی سنگ بند نمی‌شود و خاک ما را به عمق محرومیت هدایت می‌کند؛ جایی که با وجود جاده خاکی باید مسیر ۲۵ کیلومتری را در زمانی حدود سه تا چهار ساعت طی کنیم.
از ۱۲ تا ۱۹ آبان ماه امسال پنج زمین لرزه در شهرستان اندیکا رخ داد که بزرگترین آن ۵.۷ ریشتر شدت داشت. اندیکا با حدود ۶۰۰ روستا و سه بخش مرکزی، چلو و آبژدان در شمال شرق خوزستان قرار دارد. زلزله اندیکا باعث شد حدود ۹۸۰ واحد مسکونی به کلی تخریب شده و به یک هزار و ۹۳۰ واحد مسکونی شهری و روستایی اندیکا خسارت وارد شود. این زلزله چهره محرومیت‌های منطقه را بیش از پیش نمایان ساخت تا مسئولان امر دست به کار کمک به مردم شوند.
اما حالا سفیدی چادرهای هلال احمر بین سیاهی چادرهای عشایری منطقه برپا شده و کودکانه‌های زیبایی بین طبیعت بکر و کوهستانی روستای فرگه و آینده‌سازان این مرز و بوم رقم می‌خورد.
مادرانی که کودکان خود را با پارچه بسته و تنها دارایی آنها از دنیا یک چادر است و چند پتو با رویی باز و خنده بر لب به استقبال آمده‌اند؛ کاری ندارند که برای کمک رفته‌ایم یا تهیه خبر، همه را به چادرهای خود دعوت کردند؛ هرچند برخی از آنها تک اتاقی برای استراحتگاه یا مهمانی دارند ولی همان هم با زلزله ترک برداشته و از حضور در آن ترس دارند.
با وجود اینکه در حالت عادی به خاطر ترس از گزش مار و عقرب روی تخت‌های فنری – سیمی و در محوطه باز شب‌ها را به صبح می‌رساندند ولی چون لحظه‌های پراسترس زلزله را به چشم دیده‌اند، کماکان با وجود سرما و بارش باران از ترس ناایمن بودن اتاق‌ها و یا احتمال وقوع مجدد زلزله، روی تخت‌های فنری م ی خوابند.
کمک‌ها کافی نیست
پیرزن اندیکایی از شروع مراحل ساخت خانه خود خوشحال ولی نگران از تهیه کالاهای مختلف خانگی برای ادامه زندگی‌اش است؛ او با وجود حضور خیران بسیار ولی هنوز کنار جاده روی زیراندازی کهنه روزگار می‌گذارند.
فرگه یکی از روستاهای بخش سوسن سرخاب شهرستان اندیکا است که مردمان آن به‌صورت عشایری در خانه‌های کاه‌گلی و یا سیاه‌چادر زندگی می‌کنند؛ ورودی روستا سیاه‌چادری در دل شب به چشم می‌آید، خانواده‌ای با ۱۰ دختر، یک پسر، عروس و نوه همه کنار یکدیگر زندگی می‌کنند.
تنها یکی از دختران آن هم بعد از مقطعی که ترک تحصیل کرده بود، حالا در مدارس صدرای سازمان تبلیغات اسلامی شهر مسجدسلیمان مشغول به تحصیل شده ولی بقیه افراد صبح‌ها برای تهیه آب شرب باید بشکه به دست راهی کوه و کمر شوند تا به چشمه آب برسند؛ کمک به پدر برای رسیدگی به امور گله نیز از دیگر وظایف این دختران در خانواده محسوب می‌شود.
طی کردن مسیر رفت و برگشت از چشمه تا خانه دو ساعت زمان می‌برد؛ هر کدام از دختران برای هر بار رفتن به این مسیر خسته‌کننده تنها توان جابه‌جایی دو بشکه را دارند.
پدر خانواده با تقدیر از حضور هلال احمر ولی کمک‌ها را کافی نمی‌داند و خواستار رسیدگی بیشتر مسئولان به این منطقه شد؛ هرچند از خوابیدن در خانه‌های به‌جامانده از زلزله با ترک‌های عمیق ترس دارند ولی آنها ترس از وجود مار و عقرب هم دارند.
زندگی بر مدار صفر درجه
زندگی به سبک عشایر یادآور زندگی در مدار صفر درجه فاقد هرگونه امکانات اولیه است؛ مردمی که از نبود حمام و توالت رنج می‌برند و به سبک سنتی با قابلمه‌های مختلف و از طریق آتش به آب گرم دسترسی پیدا می‌کنند.
اینجا در سرمای پاییزی زودهنگامی که به خاطر مجاورت با استان چهارمحال و بختیاری به سراغ آنها آمده باید با آب تگری صورت‌های خود را بشویند.
مردم ساکن در روستاهای این بخش باید برای عقرب گزیدگی یا موارد درمانی خود مسیر چهار تا هفت ساعتی را طی کنند؛ همچنین در بخشی از این مسیر که راه آسفالت نشده است فقط ماشین‌های کمک دار امکان تردد دارند.
اینجا خبری از نفت و گاز نیست و هیزم‌های جمع آوری شده از دل کوهستان گرمابخش خانه‌ها می‌شود ولی برای جابه‌جایی هیزم‌ها نیز هر بار باید مبلغ ۳۰۰ هزار تومان را به خودروهای نیسان وانت پرداخت کنند؛ همچنین با روشن شدن هیزم در منقل و نگهداری آن در چادر گاز مونوکسید کربن متصاعد و این کار باعث مسمومیت‌های تنفسی می‌شود.
خانه‌های ۴۰ متری
بهزاد صالحی می‌گوید: بافت قدیمی روستا با زلزله دچار آسیب شده و مسئولان وعده‌های مختلفی داشتند که اولویت اعلامی مردم بهسازی جاده بود؛ هرچند تا حدودی آن را اصلاح کردند ولی هنوز آسفالت نشده است.
دهیار روستای فرگه با اشاره به تغییر وعده اولیه ساخت شهرک در روستا به درجا سازی خانه‌ها ادامه می‌دهد: یک سری تسهیلات برای درجا سازی خانه‌ها به‌صورت پیش ساخته در نظر گرفتند که باعث انصراف مردم شده است؛ اگر قرار باشد خانه‌های ۴۰ متری را با قیمت ۲۱۵ میلیون تومانی (۵۰ میلیون تومان آن بلاعوض است) بسازیم، مردم هیچ انگیزه‌ای ندارند.
او با اشاره به فرارسیدن فصل سرما، نبود سرپناه و شروع بارندگی از مسئولان درخواست کرد تا بیشتر به منطقه رسیدگی کنند.
«بی‌بی بی گٌم» که سنش از ۴۰ سال فراتر رفته در یک چادر هلال احمر روزگار می‌گذراند و به غیر از پتو هیچ وسیله دیگری برای زندگی ندارد؛ او که به دلیل اختلال رشدی که داشته ازدواج نکرده از رد شدن آب از چادرها گلایه دارد.
او می‌گوید: کاش کانکس داشتیم تا خانه‌ها دوباره ساخته شوند و این طور باران ما را اذیت نمی‌کرد.
ساخت واحدهای حداقل ۶۰ متری
رئیس بنیاد مسکن کشور در واکنش به نگرانی مردم از متراژ کم خانه‌های احداثی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار می‌کند: همه مسئولان به‌ویژه رئیس‌جمهور اهتمام خاصی به بازسازی شهرستان اندیکا دارند؛ به همین منظور بازسازی واحدهای تخریبی و تعمیری در کوتاه‌ترین زمان ممکن شروع شد.
اکبر نیکزاد با اشاره به ابلاغ تسهیلات به بانک مرکزی ادامه می‌دهد: ابلاغ این تسهیلات به بانک‌های استان نیز صورت گرفته و قطعاً به‌زودی انعقاد قرارداد با مردم انجام می‌شود.
وی در واکنش به گلایه مردم برای متراژ خانه‌های بازسازی شده می‌گوید: تمام بازسازی‌های شهرستان زلزله‌زده اندیکا در زمینه مساحت و نوع سازه با محوریت مردم و تأکید بر ساخت واحدهای حداقل ۶۰ متری انجام می‌شود.
مدیرکل بنیاد مسکن خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر بیان می‌کند: برای بازسازی مناطق زلزله‌زده اندیکا برای ۵۰۰ واحد مسکونی پروانه ساختمانی اخذ شده، آواربرداری ۴۰۰ واحد به اتمام رسیده و عملیات اجرایی ۲۵۰ واحد نیز شروع شده است.
حسین جنتی با اشاره به اینکه در زلزله اندیکا دو هزار و ۹۳۰ واحد مسکونی آسیب‌دیده و از این بین ۹۸۰ واحد تخریب شدند، ادامه می‌دهد: با بانک‌های استان جلسات منظمی برگزار و ابلاغیه بانک مرکزی به همه بانک‌های خوزستان ارسال شده و در همین راستا از هفته آینده انعقاد قرارداد و پرداخت تسهیلات شروع می‌شود.
وی با اشاره به اینکه استان‌های دیگر ماشین آلات و تجهیزاتی را ارسال کردند، می‌گوید: تسهیلات ۱۵۰ میلیون تومانی در کنار کمک‌های بلاعوض ۶۰ میلیون تومانی برای مردم زلزله‌زده اندیکا در نظر گرفته شده است.
مدیرکل بنیاد مسکن خوزستان با اشاره به اینکه در برخی از روستاها معارض مردمی روی املاک هست، بیان می‌کند: کار بازسازی شروع شده و پیش‌بینی می‌کنیم تا آخر امسال به اتمام برسد و مردم در عید نوروز در خانه‌های جدید خود ساکن شوند.
ساخت جاده اولویت دارد
تلاش‌های خبرنگار مهر برای مصاحبه با نماینده مردم مسجدسلیمان، لالی، هفتکل و اندیکا بی‌نتیجه بود؛ همچنین فرماندار این شهرستان حاضر به پاسخگویی در زمینه آخرین اقدامات انجام شده و روند رسیدگی به مردم زلزله‌زده نشد.
یکی از مهم‌ترین مشکلات شهرستان اندیکا نبود راه دسترسی و ضعف آسفالت برای راه‌هاست؛ با توجه به اینکه برای توسعه زیرساخت‌ها باید راه دسترسی باشد، این مشکل باعث تضعیف خدمات‌رسانی دیگر دستگاه‌های اجرایی هم می‌شود.
نبود بیمارستان یا درمان بستر مناسبی که کمبود بیمارستان را جبران کند، فاصله داشتن پایگاه‌های بهداشت، نبود پادزهر برای عقرب‌زدگی در درمانگاه‌های فعلی که باعث مرگ کودکان بسیاری در سال‌های اخیر شده است.
همچنین نبود آب و برق پایدار، آنتن دهی ضعیف شبکه موبایل و اینترنت، نبود گاز و کمبود مدرسه از دیگر مشکلات مردم در شهرستان اندیکا است.
در این شرایط سخت سرما و بارش باران که تردد برای مردم سخت شده مسئولان باید ساخت جاده را در اولویت قرار دهند؛ همچنین با توجه به زمان بر بودن کار نوسازی و بازسازی منازل باید کانکس‌های مطمئنی برای اسکان در اختیار مردم قرار بگیرد.
