همایش اقتصاد دریامحور در صنایع معدنی و فولادی با رویکرد بررسی چالش‌های حوزه فولاد، همجواری فولادی‌ها با دریا و زمینه توسعه محورهای لجستیک و توسعه شرکت‌های فولادی به همت آقای آقامحمدی مشاور اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری، ۱۶ آبان ماه ۱۴۰۳ در جزیره کیش برگزار شد.
امین ابراهیمی مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان در این همایش اظهار داشت: فولاد خوزستان در یک دهه گذشته بالغ بر ۱۶ میلیون تن صادرات معادل ۷/۵ میلیارد دلار ارزآوری برای کشور داشته است. صنعت فولاد ایران به واسطه منابع اولیه عظیم، نیروی انسانی متخصص و دسترسی به آب‌های آزاد رتبه ۷ از نظر میزان ظرفیت و رتبه ۱۰ در تولید را دارد. سرانه مصرف فولاد در کشور ۲۰۰ کیلوگرم به ازای هر نفر است و این میزان در کشورهای مختلف دنیا ۲ تا ۵ برابر است. در کشور فاصله ۲ برابری بین نیاز مصرفی و تولید تقاضا داریم.
وی افزود: بعد از پتروشیمی، فولاد سهم قابل توجه ۸ میلیارد دلاری در صادرات غیرنفتی و از سویی سهم ۵ درصدی در تولید ناخالص ملی دارد و پتانسیل رسیدن به ۱۰ میلیارد دلار یعنی سهم ۲۵ درصدی صادرات غیرنفتی وجود دارد. عمده صادرات فولاد از راه دریا و بنادر انجام می شود و این موضوع اهمیت جانمایی فولادی‌ها در کنار دریاها، دسترسی به منابع از جمله سنگ آهن و … را آسان می کند. در آینده احساس نیاز به واردات مواد اولیه افزایش می یابد و این جانمایی در نزدیکی سواحل به هزینه کمتر تامین مواد اولیه، کمک خواهد کرد.
ابراهیمی گفت: چین و آمریکا ۲ تولید کننده عمده فولادی محسوب می شوند که در دو کشور تمرکز احداث شرکت های فولادی نزدیک آب ها و مسیرهای دریایی است اما در ایران و برنامه های توسعه ای پراکندگی صنعت فولادی، کویر محور دیده می شود.
امین ابراهیمی افزود: کاهش هزینه حمل و نقل یکی از موضوعاتی است که باید درنظر گرفته شود و باید به سوی مسیرهای دریایی و کاهش و کم کردن هزینه حمل و نقل رفت. یکی از چالش‌های مهم در صنعت فولاد علاوه بر موضوع زیرساخت و حمل و نقل، انرژی است که ۵ تا ۶ میلیارد دلار محدودیت های انرژی سالانه به درآمد و ارزش درآمدهای فولادی ضرر می رساند و باید برای رفع آن تلاش کنیم.
وی ادامه داد: اولین و مهم ترین چالش اقتصاد و فولاد دریا محور، عدم وجود زیرساخت‌های دریایی است که شرکت‌های فولادی برای تامین مواد و فروش با مشکل مواجه می‌شوند. اما این تنها چالش صنعت فولاد ایران نیست، از جمله چالش های دیگر؛ رقابت ناتراز و توسعه پرسرعت کشورهای همسایه در مقایسه با ایران است که بازارهای فروش را محدود می کند. چالش های انرژی، زیست محیطی و تحریم ها همگی برای صنعت فولاد تهدید محسوب می شوند.
ابراهیمی گفت: اگر بخواهیم به افق تولید ۵۵ میلیون تن در صنعت فولاد برسیم باید زیرساخت ها و سایر چالش ها را اصلاح کنیم و یکی از چالش های پنهان و خاموش برای صنعت فولاد حمل و نقل و زیرساخت ها و لجستیک است که اکنون نیاز به ۲۵ هزار متر خطوط ریلی داریم و باید سهم ۴۵ میلیون تن از ۲۲۰ میلیون تن را از خطوط ریلی انجام دهیم، اما بستر آن وجود ندارد و با چالش‌ها روبه‌رو هستیم. در صنعت فولاد مهم‌ترین عامل حاشیه سود است که امروز به زیر ۸ درصد رسیده و این امر تهدید برای تصمیم سازان و تصمیم گیران صنعت فولاد است، در حالی که فولاد سهم چشم گیر ۱۶ درصدی در بازار سرمایه را دارد، اما تصمیم ها و چالش ها و قوانین و دستورالعمل‌های خلق‌الساعه در حوزه کسب و کار، ناترازی نرخ ارز نیمایی، اجازه کارت‌های بازرگانی و فروش های غیرمستقیم برای این صنعت پیچیدگی ایجاد می‌کند.
ابراهیمی گفت: یکی از بحث های مطرح در فولاد حرکت به سوی فولاد سبز است که جاماندگی از این مولفه از دست دادن بازارهای فولاد را خواهد داشت و اقتصاد چرخشی بحث مهم دیگر در فولاد است. استفاده از پسماند و زایده ها در صنعت فولاد کمک کننده و موجب بقا است.
وی در پایان سخنان خود افزود: برنامه توسعه تا سال ۱۴۱۰ در فولاد خوزستان انجام شده و ظرفیت از ۴ میلیون تن به ۶ میلیون تن می رسد و به سمت فولاد سبز حرکت خواهیم کرد و این برنامه ریزی نیازمند به‌حداقل رساندن چالش‌هاست. همچنین توسعه و همجواری بیشتر به دریا از دیگر برنامه های فولاد خوزستان است. همچنین احداث شهرک خصوصی_صنعتی با محوریت فولاد سبز و اقتصاد چرخشی برای فولاد خوزستان در منطقه تعریف شده است. حرکت به سمت اقتصاد چرخشی و فولاد سبز می تواند تولید فولاد را تا ۲۵ درصد افزایش دهد و اختلاف عرضه و تقاضا را برطرف کند و صادرات را افزایش دهد.
