تامین زیرساخت های کافی و مناسب حملونقل، یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در رونق اقتصادی و توسعه بخشهای مختلف به ویژه معدن و صنایع معدنی و فلزی محسوب میشود. بسیاری از کشورهای صنعتی و توسعهیافته جهان، همواره نگاه ویژهای به حوزه حمل ونقل داشته و سرمایه گذاریه ای فراوانی در این زمینه اعم از جادهای، ریلی و دریایی داشته اند.
در همین راستا، با توجه به تاکید مسئولان و مقامات مختلف کشور مبنی بر جایگزینی اقتصاد معدن با اقتصاد نفت، باید زیرساخت های لازم در حوزه حمل ونقل مواد معدنی که همواره یکی از گلوگاههای این بخش نیز بوده است، فراهم شود. ضمن اینکه توسعه سرمایهگذاری در این بخش توسط شرکتهای بزرگ داخلی نیز میتواند به رشد و بهبود روزافزون حمل ونقل مواد معدنی به ویژه در بخش های ریلی و دریایی کمک شایانی کند. شرکت مدیریت بینالمللی همراه جاده ریل دریا (هیمکو)، یکی از شرکتهای برجسته و فعال در عرصه حمل ونقل کشور است که با هدف احداث و توسعه تاسیساتی مانند پایانه تخصصی مکانیزه مواد معدنی و اسکله تخلیه و بارگیری مواد معدنی و تهیه و توسعه تجهیزات و ارائه خدمات جادهای، ریلی، دریایی و بندری به منظور صادرات و واردات محصوالت بخش معدن و صنایع معدنی به ویژه فولاد، با راهبری شرکت سرمایهگذاری توسعه معادن و فلزات تاسیس شده است. در حال حاضر مهمترین پروژه این شرکت، احداث اسکله و پایانه مکانیزه ریلی حمل مواد معدنی با ظرفیت بارگیری ۱۰ میلیون تن از غرب بندر شهید رجایی بوده که با پیشرفت قابل توجهی در زمینه قراردادی و مطالعات پایه همراه است. در همین راستا، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی فلزات آنلاین گفتوگویی با محسن نادری، مدیرعامل هیمکو تدارک دیده است که متن کامل آن را در ادامه خواهید خواند:
توضیحاتی در خصوص تاریخچه و پروژههای شرکت مدیریت بینالمللی همراه جاده ریل دریا (هیمکو) ارائه بفرمایید. شرکت مدیریت بینالمللی همراه جاده ریل دریا (هیمکو) با رویکرد توسعه و بهبود تعامل لجستیکی در حوزه حملونقل مواد فله معدنی و محصوالت فولادی، با سهامداری نقش آفرینان اصلی بخش معدن و صنایع معدنی کشور شامل شرکت معدنی و صنعتی گلگهر، شرکت معدنی و صنعتی چادرملو، شرکت سنگآهن گهرزمین، شرکت سرمایهگذاری توسعه معادن و فلزات، شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات و گروه مدیریت سرمایه گذاری امید در سال ۱۳۹۶ تاسیس شد. همزمان با توسعه تولید و فعالیت های بخش معدن و صنایع معدنی و فلزی کشور از گذشته، ضرورت توسعه بنادر در حوزه مواد فله معدنی و فوالدی پیش از پیش احساس میشد. این در حالی بود که ظرفیت بنادر فله معدنی کشور در منطقه بندرعباس، حداکثر به چهار میلیون تن میرسید و بنادر دیگر نیز به صورت تک محصولی و یا با ظرفیت های کم فعالیت میکردند. در این میان، میزان صادرات انواع محصولات اعم از معدنی و فلزی به صورت چشمگیری افزایش پیدا کرد؛ به گونه ای که تناژ صادراتی از بندر شهید رجایی به بیش از ۲۰ میلیون تن در سال رسید و مطالعات و بررسیهای انجام شده نیز حاکی از آن بود که با تداوم این روند، چشم اندازتناژ صادراتی کشور به ۵۰ میلیون تن افزایش پیدا خواهد کرد. در همین راستا، شرکت مدیریت بین المللی همراه جاده ریل دریا قرارداد احداث اسکله و پایانه مکانیزه ریلی حمل مواد معدنی با ظرفیت بارگیری ۱۰ میلیون تن از غرب بندر شهید رجایی را با اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان منعقد کرد. این پروژه در زمینی به مساحت ۶۷ هکتار و با سرمایه گذاری چهار هزار و ۹۶۰ میلیارد تومانی طی مدت زمان حدود سه سال اجرا خواهد شد. در حال حاضر ما تمام ذهنیت خود را روی احداث و راهاندازی فاز اول این پروژه متمرکز کرده ایم؛ در صورتی که شرایط اقتصادی کشور بهبود پیدا کند و زیرساختهای مورد نیاز فراهم شود، بدون شک نسبت به راهاندازی اسکله های ۲۰ و ۵۰ میلیون تنی نیز اقدام خواهیم کرد.
اجـرای فـاز نخسـت ایـن پـروژه چـه مزایایـی را به همراه داشـته و در حال حاضر در چه وضعیتی قرار دارد؟
احداث اسکله همراه با تجهیزات مورد نیاز، نقش بسزایی در حوزه صادرات و واردات مواد معدنی و فلزی خواهد داشت و منجر به ارتقای ظرفیت عملیاتی صادرات و واردات میشود. این مهم همچنین مزایایی مانند ایجاد اشتغال پایدار و کاهش حملونقل و حوادث جادهای در منطقه به دنبال تمرکز بر فعالیت حملونقل ریلی، کاهش آالیندگی و آلودگی هوا به دنبال انجام عملیات تخلیه و بارگیری به صورت مکانیزه، کاهش زمان توقف واگنها در ایستگاههای راهآهن، افزایش راندمان بیشتر واگن متعلق به شرکتهای ریلی و همچنین افزایش درآمد حاصل از آن را به همراه خواهد داشت.همچنین عمر واگنهای کشور که در این فضا استفاده میشوند به واسطه بهرهگیری از واگن برگردان، بسیار بیشتر خواهد شد. در حال حاضر فاز یک این پروژه بیش از ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و ما وارد مرحله اجرایی و عملیاتی شدهایم. در سه ماه پایانی سال پیش، عملیات خاکریزی را آغاز کردیم و پس از پایان این عملیات، وارد فضای مهندسی و سپس اجرای سنگریزی در دریا و اجرای دایک شدیم. در حال حاضر مطالعات جامع به پایان رسیده و جمعبندی و نتیجهگیری مطلوب حاصل شده است. طی سه ماه ابتدایی امسال، به دنبال اخذ تاییدیه از واحدهای مختلف سازمان بنادر و دریانوردی بودهایم تا بتوانیم ضمن اعمال جمیع نظرات سرمایهگذار و سرمایه پذیر، در سال جاری وارد برنامه های عملیاتی بیشتری در این زمینه شویم.
هیمکو با چه چالشها و مشکالتی در راستای اجرای این پروژه مواجه بوده است؟
فعالیتهــای مرتبــط بــا حــوزه زیرســاخت در کشــور، همــواره بــا مقاومت هــا و اظهارنظرهــای بسـیاری همـراه بـوده اسـت. بـرای مثـال، زمانـی که قــرار اســت یــک بنــدر احــداث و راه انــدازی شــود، بسـیاری از افـراد کـه آگاهـی و دانـش الزم در ایـن زمینـه را هـم ندارنـد، اظهارنظرهـای بیپشـتوانه و غیرکارشناسـانهای را مطـرح میکننـد کـه بـه هیـچ وجـه مرتبـط بـا ایـن حـوزه نبـوده و اصـا قابـل قبـول نیسـت. بـاور مـا بـر ایـن اسـت تـا زمانـی کـه مزیــت اقتصــادی و ســوددهی حاصــل از ســرمایه گذاری در حــوزه زیرســاخت بــه ویــژه حملونقــل ریلــی و بنــدری مشــخص نشــود، نمیتــوان انتظــار حمایـت سـازمان و یا ارگان مشـخصی در راســتای توســعه ایــن بخشهــا را داشــت؛ چراکــه عمــده حمل ونقــل مــواد فلــه معدنــی در کشــور بــه صـورت سـنتی و از طریـق جـاده صــورت میپذیــرد و توجــه چندانــی بــه مکانیزهســازی حمل ونقــل در بخشهــای ریلــی و بنــدری نمیشــود. متاســفانه بعضــی گروه هایــی کــه در زمینـه حملونقـل جـاده ای کشـور فعـال بـوده و یـا بــه صــورت ســنتی در حمــل مــواد فلــه معدنــی فعالیــت میکننــد، مخالــف مکانیزاســیون حمل ونقـل ایـن مـواد هسـتند. از طرفـی، متاسـفانه فرهنگســازی الزم جهــت بهکارگیــری روشهــای نویـن حمل ونقـل نیـز از جانـب مسـئولان و مدیـران بخشهـای مرتبـط صـورت نپذیرفتـه اسـت. بدیـن معنــا کــه مــا نمیتوانیــم توقــع نقشآفرینــی در سیاسـت گذاریهای فرهنگـی کالن از یـک راننـده محتـرم کامیـون کـه مشـغول حمـل مـواد معدنـی در جادههــای کشــور اســت، داشــته باشــیم و ایــن مهم باید از مدیران و مسـئوالن بالا دسـتی آغاز و درادامـه نهادینـه شـود. زمانـی کـه هیمکـو نسـبت بـه اجــرای پــروژه در بنــدر شــهید رجایــی اقــدام کــرد، یــک ســری اظهارنظرهــا مبنــی بــر اینکــه چــرا ایــن پـروژه در مکـران و جاسـک بـه مرحلـه اجـرا نرسـید، مطــرح شــد؛ در واقــع یکــی از مهمتریــن دســتاندازهای راهانــدازی پــروژه در بنــدر شــهید رجایــی، همیــن اظهارنظرهــای بیپشــتوانه و غیرکارشناســانه بــود؛ در حالــی کــه مــا پــس از بررسـیها و محاسـبات دقیق و کارشناسـانه متوجه شــدیم کــه منطقــه بندرعبــاس و بــه طریــق اولــی، بنـدر شـهید رجایـی، بهتریـن گزینـه بـرای احـداث یــک اســکله و پایانــه مکانیــزه ریلــی حمــل مــواد معدنــی هــم از بعــد مســافت و هــم از بعــد زمــان اسـت. ضمـن اینکـه این مسـئله، به کالفی سـردرگم تبدیــل شــده بــود و در نهایــت تیــم متشــکل از مشــاوران و متخصصــان جــوان و توانمنــد داخلــی توانسـت بـه غایـت و نتیجـه مطلـوب دسـت پیـدا کنـد؛ بـه طـوری کـه در حـال حاضـر بـه عنـوان یـک الگــوی موفــق در حــوزه لجســتیک و حمل ونقــل کشــور شــناخته میشــود. البتــه ســازمان بنــادر و دریانـوردی نیـز بـه پیشـرفتهای قابـل توجهـی طی سـالیان اخیـر دسـت یافتـه اسـت و بـر همیـن اسـاس میتــوان بــه توســعه بخــش حمل ونقــل دریایــی و بندری کشور بیش از پیش امیدوار بود.
شـرکت مدیریـت بین المللـی همـراه جـاده ریـل دریـا چـه اقداماتـی در حـوزه حمل ونقل ریلی انجام داده است؟
در سال گذشته، ما با تشکیل واحد مستقل حمل ونقل ریلی و همچنین تشکیل کمیته حملونقل، نسبت به انعقاد قرارداد ساخت ۳۰ دستگاه واگن لبهبلند با یکی از شرکتهای داخلی اقدام کردیم که هماکنون در قالب قراردادی با شرکت حملونقل ترکیبی مواد معدنی گهر ترابر سیرجان در حال بهرهبرداری است.
راهکارهـای پیشـنهادی شـما جهـت توسـعه زیرسـاختهای حملونقل بـویژه ریلی در کشور چیست؟
بــدون شــک افزایــش ســرمایه گذاری بــا رویکــرد جـذب موثـر و هدفمنـد ، مهمتریـن عاملـی اسـت کـه میتوانــد منجــر بــه توســعه زیرســاختهای حملونقــل در کشــور شــود. در همیــن راســتا، شــرکتهای ســرمایه گذاری بــزرگ و شناختهشــده بایـد نـگاه ویـژهای بـه سـرمایهگذاری در ایـن زمینـه داشــته باشــند. بهبــود و ارتقــای بهــرهوری خطــوط راه آهــن نیــز از دیگــر مــواردی اســت کــه میتوانــد همــگام بــا رشــد نســبی ســرعت واگن هــا، منجــر بــه بهبــود شــرایط حملونقــل ریلــی شــود. از طرفــی، تامیــن کســری لکوموتیــو و واگــن در بخــش ریلــی و تعمیر و نگهداری لکوموتیوهای موجود، از اقدامات مهمـی اسـت کـه منجـر بـه بهبـود حمل ونقـل ریلـی خواهـد شـد. همچنیـن توسـعه پایانههایی که آسـیب کمتــری بــه واگن هــا وارد میکننــد، در کاهــش هزینه هــای جانبــی ســرمایهگذاران و بهرهبــرداران و در مجمــوع صنعــت ریلــی موثــر اســت. در واقــع تمامـی ایـن اقدامـات باعـث خواهـد شـدتـاظرفیـت حمل ونقــل ریلــی کشــور بــه عنــوان مهمتریــن واثرگذارتریــن سیســتم حمل ونقــل در بخــش معــدن وصنایع معدنی و فلزی افزایش داشته باشد.
منبع: فلزات آنلاین